17- Robbeneiland

17- Robbeneiland

We hadden nog wel wat extra dagen in Kaapstad door willen brengen. Het voelt als Amsterdam of elke andere leuke stad in Europa. We hadden zoveel leuke dingen op ons lijstje staan waar niets van terecht is gekomen. Dag 1 Aankomst einde van de dag, beetje slenteren richting tapas restaurant. Dag2 hop on hop OFF. De derde dag in een golfkarretje over de Kaap en op deze vierde dag richting Hermanus op walviszoektocht. De wandeling op de Tafelberg niet gelukt en ook op robbeneiland alles volgeboekt. Het is druk met toeristen in Kaapstad. Toen we gisteravond aan de man achter de receptie vertelde dat we graag naar robbeneiland hadden gewild stelde hij voor om vandaag om 8 uur daarnaar toe te gaan omdat er altijd mensen zijn die annuleren. We maken altijd kans.
Na een vroeg ontbijt nemen we een ubertje en stappen we voordat de winkels opengaan het terrein van het trendy Waterfront over. Geveegd, er werd overal geveegd. Over de straatstenen en de ramen. Alles schoon maken voor de komende hordes mensen, lees toeristen. Bij het loket van de tickets voor robbeneiland staan twee mannen die geluk hebben. Nu wij nog. Het is 840 uur en No i'm sorry No tickets totday for nine o' Clock. Naast me een vrouw die paniekerig roept naar de mannen achter het glas. Blijkt dat ze er al eerder was en op iemand wachtte die met rechtopstaande haren binnen komt rennen. Ja hoor, zij zijn de gelukkigen voor kaartjes van 9 uur. We kijken hoopvol naar de mannen en een van hun houdt zich druk bezig met de dames maar de ander zegt met een geruststellend gebaar, no worries. We have four tickets for you at eleven. Jihaaa! Wat een mazzel.
Het wordt drukker achter ons maar wij kunnen naar de overkant. We moeten onze paspoorten laten zien, die we gelukkig bij ons hebben omdat we inmiddels zijn uitgecheckt. Anders lagen ze in de kluis! Alles wordt op zijn Afrikaans gecheckt. Slow down. Er wordt gewezen op een bordje: no guns allowed. Gelukkig hebben we die niet in ons bezit.
We nemen een bakkie en kijken naar het ontwaken van waterfront. De zon schijnt door de donkere wolken een zachte gloed. We hebben onze regenjacks bij ons omdat het er buiten dreigend uitziet. Ik ga op zoek naar de speciale crème waar Hilda om gevraagd heeft maar die is nog steeds niet te koop. In een cadeau winkel kom ik leuke dingen tegen. Fijn om even alleen op mijn gemakje rond te kijken. Een klein popje trekt mijn aandacht en lekker treuzelend bedenk ik me of ik het zal kopen. Het wordt met een sleutel uit een vitrine gehaald. Draai en draai, ik doe het. Ben er blij mee.
De anderen staan al op mij te wáchten en ik sluit aan in de lange rij. Tijdens het wachten worden er filmpjes getoond van de bewakers en de gevangenen die hun verhaal vertellen over robbeneiland. We worden op ferry's naar het eiland gevaren. Buiten komt Belen naast me staan en zo zien we het vasteland vervagen. Naast ons zwemt een dolfijn mee. Het lukt me niet hem op de foto te zetten. Hij of zij komt ongeveer vier keer naar boven maar verder blijft ze onder water. Het eiland is in zicht. Er staan huisjes op. Het doet vriendelijker aan dan ik had verwacht. We meren aan en ik zet mijn eerste stappen op dit legendarische eiland die ik straks weer mag verlaten.
400 jaar geleden werd het al in gebruik genomen als strafkolonie. Lepralijders werden er ook opgesloten. Ontsnappen van het eiland werd bemoeilijkt door het ijskoude water en de zware stromingen. Haaien en andere roofvissen zwemmen er ook. Het is in al die jaren maar drie mensen gelukt om van dit eiland zwemmend te ontsnappen. Robbeneiland is wereldwijd bekend geworden door de gevangenschap van Nelson Mandela en andere anti-apartheidsstrijders op het eiland. Er was een kalkmijn op het eiland waar de gevangenen kalk moesten winnen. Door het felle verblindende licht en het fijne stof in de witte kalkmijn raakten de ogen van Mandela en de anderen beschadigd. Tijdens het werk in de kalkmijn konden de gevangenen soms wel met elkaar praten, hoewel ze het van de bewakers niet over politiek mochten hebben. Door de ex-gevangenen wordt de kalkmijn ook wel de Mandela Universiteit genoemd. Via het systeem van each one has to teach one gaven hoogopgeleide gevangenen kennis door aan laagopgeleide gevangenen. Er staat een man ons op te wachten, de gids. We worden in een bus over het eiland gereden terwijl hij ondertussen verteld hoe het er hier aan toe ging. We mogen de bus uit om te zien hoe de gevangenen leefden, waar ze sliepen en op welke gemeenschappelijke binnenplaats ze werkten. In de hete zon is er geen beschutting. We hebben het snikheet en verlangen naar een glas koud frisdrank met ijs! Er staan drie struiken tegen een hoge muur daaronder twee bankjes. Daarop schreef Mandela zijn geheime manuscript; THE way To freedom. Daar is het redelijk vertoeven met maar alleen plaats voor een klein aantal mannen. Apartheid.
Het apartheidsbeleid werd ingevoerd met officiële wetten, zoals de wet op verbod van gemengde huwelijken en dergelijke. Deze wetten verboden onder meer dat mensen van verschillende rassen konden trouwen zodat het ras zuiver gehouden kon worden. Er was ook een wet voor het gebruik van vervoer en het binnentreden van gebouwen en/of openbare gelegenheden, namelijk de wet op aparte gerieven en zorgde ervoor dat zwarten op een apart strand moesten zwemmen, en de achterdeur van banken en winkels moesten gebruiken. Het was ook niet toegestaan voor een blanke man om een zwarte vrouw alleen naar huis te brengen, een man moest zijn vrouw, of een vriend meenemen, anders kon diegene worden aangehouden en worden bestraft.
Op robbeneiland mochten gevangenen hun kinderen pas ontvangen als ze 18 jaar (!) of ouder waren! Winnie mocht haar man bezoeken maar na 21 jaar gevangenschap mochten ze elkaars hand pas vasthouden! En dat allemaal omdat ze tegen apartheid waren. Als ik hier zo loop en naar de stem van de man met een zonnebril op luister schaam ik me. Ik voel mijn blanke wangen rood worden. Of het mag weet ik niet maar ik ga op het bankje zitten en voel met mijn vingers het schrale verweerde hout waar de bijzondere Nelson ooit zat. Ik, Jolanda, veilig geboren weet niet goed raad met wat ik voel. Op de zandgrond zie ik een klein wit rondje liggen en pak het op. Het is een plat klein schelpje en steek het in mijn zak.
Toen Mandela zijn laatste openbare optreden had tijdens het wereldkampioenschap voetballen was ik geëmotioneerd. Deze bijzondere man en zijn kompanen hebben wereldgeschiedenis geschreven.
De oud-gevangene loopt met een stok en als ik ernaar vraag zegt hij dat het niet komt van zijn gevangenschap maar door een auto ongeluk. Take Care, zegt hij bij het afscheid nemen. Hij pakt mijn hand en vindt het goed dat Cees een foto van ons neemt. Hij dankt ons als wij hem het beste wensen. Het geeft een vreemd gevoel als we richting Ferry lopen en langzaam het eiland zien verdwijnen.
De zon is weg, het regent en het is koud. Precies zoals ik me voel. Hermanus is onze volgende bestemming, blij dat het nog even duurt..