Visvangst optima forma

6. Zaterdag 27/1/24Visvangst optima forma.

The most important things in life are not things

‘Zijn jullie wakker?’ Op mijn telefoon zie ik dat het 815 uur is. ‘Kom even buiten, dit willen jullie zien.’

Tim staat in zijn zwembroek en wijst naar het strand. Snel een jurkje aan en daar staan wel veertig mensen aan een touw te trekken. Ze lachen als we dichterbij komen. De meeste zijn mannen maar er staan ook een paar vrouwen aan de touwen te trekken. In zee zien we de lijnen doorlopen, er zitten drijvende ballen aan. Ze trekken en trekken. De laatste op het strand loopt naar de golven en neemt het over van de ander en zo gaat het door tot de eerste weer de laatste is. Ze draaien een stuk stof, die om hun middel is geslagen, om de lijn voor betere grip. De mannen dragen omgeslagen doeken rond hun benen, net als de vrouwen. Hun huid is gitzwart door de brandende zon. Er staan manden aan het eind van het touw die een vrouw, met één tand glimlachend, steeds in cirkels de mand indraait. Het visnet komt langzaam dichterbij. Verderop,ongeveer 100 meter, staat precies een zelfde rij ook te trekken aan net zulke touwen. Tim en Cees helpen met trekken en dat valt ze vies tegen. Er wordt veel gelachen. De tegenstellingen van de witte tegen de zwarte armen. In spierkracht zit het grote verschil. De vissers zijn heel mager maar hebben trekkracht. Wat te zeggen over de toerist..

We krijgen door dat de twee rijen mensen naar elkaar toelopen. Het is een groot visnet wat in de zee hangt. Bijna niet te geloven dat mensenkrachten dit naar binnen halen. Geen grote zeeschepen met visquota en stalen lieren maar mensenhanden in vereende krachten doen dit als dagelijks werk. Het net omvat ongeveer 100 meter. Uiteindelijk na ongeveer drieënhalf uur bereiken de rijen elkaar en begint de finale. Het moet heel zwaar zijn aan de koppen van de mannen te zien. Ook spanning is erop af te lezen. Hoe groot zal deze vangst zijn. En dan zien we eerst het rode draad van de visnetten zichtbaar worden pas daarna de grote bundels vissen. Gapend naar lucht spartelend in de rode netten. Honderden, duizenden vissen worden uit het water getrokken. Ze zijn te zwaar om in boten te kiepen, er worden zeilen op het strand uitgespreid en daar de vissen op gegooid. Dan beginnen de vrouwen met sorteren van het bewegend leven. Ook kinderen helpen mee. De mannen komen er bij. Als de rieten manden gevuld zijn worden ze door twee mannen opgetild en in zee gespoeld. Heel even mogen de vissen terug waar ze vandaan komen, want de manden worden heen en weer geschud en nog voordat een van de vissen er erg in heeft dat een kleine sprong vrijheid betekent trekken de mannen de vissen uit het water omhoog en lopen ze terug het zand op. Daar staan anderen te wachten met dikke bamboestokken die tussen de handvaten gestoken worden en dan op de schouders naar de weegschaal gebracht. Pascale een van de Nederlanders die hier ook verblijft neemt een van de stokken op zijn schouders. ‘Dat valt tegen’, zegt hij. Tim probeert het later ook een keer en die beaamt het. De manden worden af en aan gevoerd. Heen vol, terug leeg. Na een tijdje is er steeds minder te sorteren. De vele kauwen die hier in grote getale in de palmbomen zitten vliegen samen met meeuwen boven de sorteerders. Ze wachten geduldig tot er een klein visje blijft liggen om die dan snel mee te pikken. Ik weet niet zeker of het meeuwen of visdiefjes zijn maar ze lijken er wel op.

De honden scharrelen tussen de vele mensenbenen, ze pakken niet altijd een spartelende in hun bek maar eraan ruiken des te meer. Het is nog steeds een en al bedrijvigheid. De man die ons bedient tijdens de lunch verteld dat de mannen dit twee tot drie maal per dag doen. Niet zo uitgebreid als vanochtend. Iedere dag. Ze verdienen er 2500 roepie mee, ongeveer acht euro. Iets om over na te denken.

Een groep is tot het middaguur nog druk bezig met binnenhalen. Ik loop erheen voor wat foto’s een van de mannen vraagt meteen zoals iedereen hier: ‘you from?’

Het lijkt alsof hun Engels goed is maar na een paar wedervragen krijgen we alleen een lach.

Als ik bij de vissers sta te kijken komt er man op me af die als eerste vraagt were you from? Same answer, Holland and you. Hij moet lachen om mijn vraag. ‘Me? From Sri Lanka, my home land’.

Hij vraagt of hij zijn diensten aan mag bieden. Hij doet al tours sinds 1980, 44 years now. Met een stok schrijft hij 1980 in het zand. Hij lacht vriendelijk met roodbruineafgebroken tanden. Zijn Engels is verstaanbaar. Hij laat foto’s zien van andere Nederlanders die hij heeft meegenomen naar de lagune. Waarschijnlijk net iets als wat wij de eerste dag hebben gezien. We kunnen ook vis bij hem thuis eten. Hij kijkt mij vragend aan. Snorkelen biedt hij ook aan. En dan denk ik aan Esther die dit heel graag zou willen. We waren van plan om een duikschool die vlakbij moet zijn te zoeken, maar dat is dan niet meer nodig. ‘Er is overigens geen kans op dolfijnen of walvissen’, verteld hij, ‘dat is alleen vanaf april’. Hij schudt zijn hoofd en loopt met mij mee naar het resort en ondertussen onderhandel ik de prijs. Vijfenzestig dollar voor zes personen. Pascale en Minoe willen ook graag mee.

We worden drie uur later opgehaald door twee tuktuks. Onder de brug waar de boot ligt is een grote vuilnisbelt. Er komt een man met knaloranje lifejackets aanlopen, de zoon, waar we van zeggen dat we kunnen zwemmen en deze niet nodig hebben. Het is absoluut geen kwestie van zwemmen maar van moeten. Dit zijn de voorschriften. We krijgen er allemaal een aangereikt. De boot ziet er redelijk uit, beetje afgeragd zou Tim zeggen. De zoon komt met een zware motor op zijn nek aangelopen alsof hij een babietje op zijn schouders draagt, hangt hij voorzichtig de Motor op zijn plek. Het is hier ondiep dus dat wordt nog een dingetje. Het duurt even voordat hij aanslaat. ‘Het is een nieuwe’, vertelt vader. Heel langzaam varen we richting zee, pruttelend. Zoon duwt de motor net boven de watergrens en dan kan hij hem laten vallen en grijpen de bladen het water. De golven zijn hoog en het is opeens van slow naar high. De punt van de boot slaat met hoge klappen op het water. Het is eng en tegelijk heerlijk om zo snel door het water te slaan. Niet ver uit de kust stopt de boot en gooit vader het anker uit. We krijgen allemaal ons masker en moet met de lifejackets aan het water in, je blijft in ieder geval goed drijven. De zoon gaat ons voor. In zijn dagelijkse werk is hij divemaster. Hij draagt geen jacket overigens. We zien grauw koraal onder ons en weinig vissen. Rifhaaien? Waar? Tussen het grauwe koraal zie ik een klein trosje blauwpaars. Twee gekleurde vissen en dat was het. We zwemmen achter zoon aan die af en toe naar beneden duikt om iets voor ons te pakken, hij komt boven met een bruine kegelvorm waar een beestje inzit. Het komt doordat het bewolkt is en de zon niet in het water schijnt. Weinig Kleur beneden te zien. Het is echt jammer. We willen weer terug maar er hangt geen trapje aan de boot. Hoe dan? Eerst je jacket uittrekken en dan vanuit water de boot proberen in te komen. Hilarisch! No problem ma’am. Even kijken of die armoefeningen thuis nu iets gaan opleveren. Ik trek mezelf aan de rand omhoog maar blijf erop hangen. Mijn benen bungelen in de zee. De boot helt over naar mijn kant. Ik moet lachen. Mijn ribben kraken over de rand. En na heel veel pogingen weet ik mijn been erover te krijgen en dan gaat het snel. Jammer dat ik mijn telefoon in de tas heb gedaan want dit waren leuke shots geweest. Esther komt aan de rand hangen, het lukt haar niet. Uiteindelijk wordt ze aan boord getrokken waardoor ze als een vis in de boot glijdt. We gillen van de lach. De mannen lukt het aardig met een zetje zijn ze binnen. Tim als laatste trekt zich makkelijk omhoog.

De zoon heeft verschillende diepe littekens op zijn lijf. Hij heeft vijftien jaar geleden een motorongeluk gehad. Hij mist een aantal vingers die hij probeert te verbergen door zijn gehavende hand steeds in zijn broekzak te houden. ‘Hij heeft lang op de intensive care gelegen’, verteld zijn vader. Hij is duidelijk ontdaan. We knikken vol begrip dat dit zwaar moet zijn geweest. Mooi dat hij nu een beroep heeft en zijn centen kan verdienen. Vader onderhandelt nog even met Cees over de prijs, hij verdient een groot bedrag naar Sri Lankaanse begrippen. Esther loopt ondertussen tussen het vuilnis naar puppy's te kijken als ze er opeens een dood ziet liggen. Er liggen twee anderen die ook heel zwak zijn. Een harde confrontatie met het hondenleed hier. Te bedenken hoe goed onze huisdieren het thuis hebben is het verschil hier schrijnend.

Tim en Pascale zoeken een restaurant op Google. We nemen twee tuktuks richting het restaurant. De tuk rijdt als een malle, waarschijnlijk opgevoerd in het donker is het moeilijk kijken. Er branden geen lantaarns en mensen rijden op fietsen zonder licht. Honden liggen her en der. De fietser zijn onzichtbaar. Ze dragen donkere kleding het blijft beangstigend om hier te rijden. Voor hun zo gewoon voor ons zo anders. Ik bedenk hoe het zou zijn als de Haarlemmerweg geen licht of belijning heeft, dat iedereen die uit de stad of ernaar toe gaat over de weg loopt, dat honden oversteken, er geen fietspad is, de koeien niet in het weiland staan maar op de weg, de Ubers als moderne tuktuk er tussendoor scheuren, de bus slingerend om alles en iedereen scheurt, oma’ en opa’s die het tafereel bekijken vanaf de kant, de marktlui hun spullen vast klaar zetten om de volgende dag te verkopen…

Het blijft bizar.

De tuks blijven op ons wachten om ons weer terug te brengen. Het restaurant is achenebbisj, gekleurde kerstverlichting, we wachten even tot de magere koeien voorbij zijn. Ze lopen op hun dooie gemakkie en trekken zich van niets en niemand iets aan.

De eigenaar is blij als we binnen lopen. Slippers liggen bij de ingang op de grond. Gelukkig heeft iemand van de bediening haar slippers aan dus wij doen ze niet uit. De grote tafel en de rechte stoelen wachten op ons.

Minoe verteld over hun bedrijf in Marokkaanse producten en Pascale over hun huis die hij eigenhandig heeft verbouwd. De foto’s bevestigen zijn enthousiaste verhaal. Ook dat hij zijn werk als wiskunde leraar heeft moeten stoppen. Hij viel weg tijdens een les en bleek MS te hebben. De warmte van Sri Lanka helpt. Niets is wat het lijkt als ik aan hem denk hoe hij de manden vanochtend hielp dragen.

Op het terras van het restaurant bij onze huisjes blijven we nog lang nakletsen en drinken onze minibars leeg.